Dammen is een spel voor iedereen, je kan ermee starten op jonge leeftijd. Wie heeft er nou geen dambord in huis. Maar hoe ging het ook al weer? Wat zijn de spelregels? En waar moet ik op letten tijdens een potje dammen? Dammen is makkelijk te leren, maar goed spelen is een behoorlijk uitdaging en vraagt veel oefenen. Op deze plek vind je een eenvoudige uitleg over de spelregels en bijzonderheden van het damspel.
Het dambord en de stenen
Dammen is een bordspel dat gespeeld wordt tussen twee mensen op een 8×8 geruit bord zoals op de afbeelding hieronder. Elke speler heeft 12 damstukken dat zijn platte ronde schijven. Je verdeelt de damstukken op de donkere vakken van het bord zoals op de afbeelding. Je legt het bord dus met een wit vakje rechtsonder neer. het bord is gelijk aan een schaakbord maar wordt op een andere manier gebruikt.
Iedere speler speelt met zijn eigen kleur, in de meeste gevallen zwart en wit, maar rood en wit komt ook voor.
Waarom heet het dammen?
Er zijn veel verschillende soorten theorieën over het ontstaan van het domstel en alle voorgangers van dit spel. Een van deze theorieën is dat de koningin van het Franse middeleeuwse schaakspel haar naam gaf aan het spel, namelijk “fierges”. Later werd de koningin “dame” genoemd en werd het spel “jeu de dames” genoemd. In het Nederlands werd het dammen en in het Duits “Damespiel”. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Dammen)
Een Dam is een dubbele steen, dus 2 stenen boven op elkaar gezet. Je kan een dam behalen door stil te staan op de zogenaamde damlijn, dit is de bovenste lijn van het bord vanuit je eigen spelsituatie. Met een dam mag je veel verder zetten dan met een gewone enkele steen. Je mag diagonaal zetten naar elk vrij veld, zolang je geen andere steen tegen komt.
Het doel van het spel
Met dammen heb je gewonnen als je alle stenen van de tegenstander hebt geslagen. Je hebt ook gewonnen als je tegenstander niet in staat meer is om een zet te doen. In de bijzondere situatie dat geen van beide speler meer een zet kan doen is het gelijkspel, dit noemen we bij dammen ook wel een remise.
De spelregels van dammen
- Wit begint.
- De stenen bewegen alleen over de donkere vakken van het dambord.
- Je mag een steen maar 1 plaats opschuiven per beurt, het is dan dus schuin rechts naar voren of schuin links naar voren. De plek waar je naartoe zet moet een lege plek zijn.
- Als je kan slaan, moet je slaan! Je kan slaan als er een steen tegenover je staat en het donkere vakje achter de steen is leeg. In sommige gevallen kan je meerdere stenen tegelijk slaan. Een zogenoemde meerslag. Tijdens het slaan kan je zowel naar voren als naar achteren slaan.
- Als je meerdere keuzes hebt mbt slaan, dus je kan op meerdere plekken op het dambord slaan, dan gaat de meerslag voor de enkele steen slaan.
- De keuze of je slaat met een dam of met een normale steen staat vrij.
- Als je een dam wilt halen moet je dus stil staan op de damlijn, ben je verplicht om achteruit te slaan is dit geen stilstand en krijg je geen dam.
- Ook met een dam moet je 1 steen per keer slaan, dus het vakje achter de steen moet vrij zijn voor de dam op op te landen. Indien er meerdere velden vrij zijn kan de dam ook worden neergezet op deze verdere velden.
- Je hebt gewonnen als je alle stenen van de tegenstander hebt geslagen of hij/zij kan geen zet meer doen. Het kan ook voorkomen dat de tegenstander opgeeft, ook dan heb je gewonnen.
- Voor een gelijkspel of remise gelden bijzondere regels, deze zijn hieronder verder beschreven.
Remise
Als er 3 maal dezelfde situatie voorkomt op het bord en er dus geen creativiteit meer in het spel zit is het officieel een remise. Bij 25 zetten van beide partijen zonder dat er geslagen wordt is het ook een remise (maar een heel leuk potje zal het dan al niet meer zijn) Na minimaal 40 zetten kan je samen een remise afspreken. Verder bestaan er bij remise nog de 5 zetten en de 16 zetten regel:
- 5 zetten regel is: na vijf zetten per kleur van een dam tegen maximaal twee stukken waaronder een dam zonder dat de stand verandert, dan is het een remise. Deze situatie komt regelmatig voor als beide spelers nog 1 dam over hebben.
- 16 zetten regel is: 16 zetten per kleur van een dam tegen maximaal drie stukken waaronder één dam zonder dat de stand verandert, ook dan is het een remise.
Welke strategie kan ik kiezen bij dammen?
Dammen is zeker geen geluksspel. kies de juiste strategie en je zal zien dat dit je spel verbetert. Waar moet je dan op letten?
- Net als bij schaak is controle over het midden van het bord belangrijk. Hou hier rekening mee met je openingszetten.
- Speel met een doel, stukken zonder doel bewegen zal resulteren in verlies.
- Hou de laatste rij zo lang mogelijk stil, dit zal ervoor zorgen dat het lastig is voor de tegenstander om een steen te promoten naar een dam.
- Denk na over het ruilen van stenen. Kan je een steen laten slaan, maar verbeterd dit je positie dan is het vaak verstandig om te doen.
- Het spreekt voor zich, maar focus op het behalen van zoveel mogelijk dammen, dit zal het spel vergemakkelijken.
Online spelen
Er zijn verschillende websites die aanbieden om gratis online te dammen spelen. Dit kan vaak tegen een computer, maar ook tegen een directe tegenstander. Hierbij een paar leuke opties:
- https://poki.nl/g/master-checkers
- https://slagzet.com/nl/play-computer
- https://www.playok.com/nl/dammen/
Online spelen is makkelijk en laagdrempelig, maar het leukst blijft het toch om live tegen vrienden of familie te dammen!
Ben je toe aan een nieuwe uitdaging?
Heb je genoeg gekregen van al dat dammen probeer dan eens een potje schaak! Mocht je geen tegenstander hebben kan je natuurlijk altijd je kubus pakken 😉
Damspel kopen?
Compleet damspel met dambord en damstenen. Dit dam- of schaakbord heeft een afmeting van 40 x 40 cm en is inclusief houten damstenen. De damstukken zitten verpakt in een handig opbergdoosje.
Uitleg van andere spellen?
Bordspellen:
Dammen | Schaken | 30 seconds | Cluedo Kermis | Kolonisten van Catan | Zeevaarders van Catan | Ganzenborden | Scrabble | TricTrac | Mens erger je niet | Monopoly | Risk | Stratego | Ticket to ride | Lord of the rings
Kaartspellen:
Pesten | Skipbo | Uno | Beverbende | Hartenjagen | Weerwolven | Toepen | Ezelen | Eenentwintigen | Blackjack | Jokeren | Skyjo | Exploding kittens
Gezelschapsspellen:
Rummikub | Keer op Keer | Keer op Keer 2 | Qwixx | Galgje